28/08/2009
Levr : Le tour d'un monde en 7 jours avec un âne en Provence
Kaset m'boa al levr-se evit krogiñ get ma vakansoù, e-penn kentañ miz Eost. Ma sac'h war ma gein, e oan aet betek... enez Edig, paraviz da Giberen, da sevel ma deltenn du-hont. Ma fal : gober tro an enezenn vihan, ar pezh a oa bet graet e korf un hanter zevezh. Brav tre ha plijus al lec'h, e kreiz ar mor. N'em boa ket dober ag un azen evit dougen ma zraoù : me a oa an den hag an azenn. N'eo ket evel ar veaj en doa graet Gérard Ponthieu e kreisteiz an Alpoù : seizh devezh e miz Eost 2008 e Provañs, koste Forcalquier, e-unan get un azen (a Brovañs justawalc'h), Juju. Kazetenner a-vicher, Gérard n'eus skrivet o zroioù kaer hag e sonjoù barzh ul levr nevez embannet getan, ha get skeudennoù kaer.
An azen, Juju, n'eo ket bet berpet fur, ne ya ket buan tre, n'eo ket bizkoazh sentus, met dougen a ra memestra ar pezh a zo da gas evit ur sizhuniad: boued evit an den hag al loen, dour, un nebeut dilhadoù, da lâret eo 40 kilo. E kerzhet, an daou en em gav get loened all (ronsed, chase...), tud, degemerus d'ar peurliesan, met pas berped. Lusk an natur a vez tapet tamm ha tamm get an den, a gousk e-dan ar stered hag e-tal an azen. Met bale mod-se n'eo ket aes bemdez : orjalennoù zo; sterioù da dreuziñ; minojennoù diaes da dapout. Al loen a zo taget get amprevaned. An darempredoù etre an den, ar mestr, hag al loen, a zo taer a wezhoù...
Gérard Ponthieu a skriv e sonjoù a ziar an dra-se hag a ziar darempredoù mab den get an natur. Ijinañ a ra divizoù etre an azen hag ar mestr... A-benn ar fin, ur sort levenez sioul a zeu e lenn al levr-se.
"Le tour d'un monde..." a zo bet embannet get ar skrivagner. 14 euro dre lizher : Gérard Ponthieu, La Jazzine, 73 allée du Castellas, 13770 Venelles.
Gérard Ponthieu a zalc'h ur blog : http://gponthieu.blog.lemonde.fr/2009/07/18/qui-na-pas-lu...
La version en français prochainement sur vôtre écran.
09:50 Publié dans Levrioù/Livres/BT/BD | Lien permanent | Commentaires (0) | Tags : provence, ânes
27/08/2009
Melvan : la revue des deux îles
Abaoe c'hwec'h vloaz bremañ e vez embannet ar gelaouenn "Melvan, la revue des deux îles", e galleg, a zivout "glad istorel ha natur" inizi Houad hag Edig, er Morbihan. Un niverenn bep bloaz. Barzh an niverenn diwezhañ, an c'hwec'hvet neuze, Pierre Butin a zispleg penaos en deus chanchet live ar mor a-hed an istor. Dek mil vloaz zo, an inizi a oa staget d'an douar bras. Get Melvan e vez dastumet pennadoù skrid war buhez pemdeziek an dud hawar darvoudoù a-bep sort 0:istor iliz Edig; penaos e veze kavet mein da sevel tier get tud an inizi; peñse an Artiglio (1930); labour Auguste Thomas, beleg Edig etre 1960 ha 1966, evit an enezenn; ar pezh a sonje ar skrivagner Henri Thomas a zivout enez Houad; buhez pemdeziek skolajidi Houad hag Edig e skolaj ar Ponant... Da skouer, skolajidi Houad hag Edig a vez kaset d'an douar bras d'ober "klasoù kêr" e-pad sizhuniadoù-zo, evit deskiñ penaos beviñ er c'herioù bras rak, barzh o inizi, n'eus oto ebet (kazimant)... Ar baradoz ? Ya, ur sort...
La revue Melvan paraît une fois par an depuis six ans. Elle est consacrée au "patrimoine historique et naturel des îles d'Hoedic et de Houat", au large du Morbihan. Dans le dernier numéro Pierre Butin retrace l'évolution du niveau des mers au cours des temps, et principalement depuis 10.000 ans. A l'époque, les deux îles faisaient partie du continent. La revue propose des articles sur différents thèmes concernant l'histoire et la vie quotidienne passée ou présente des îliens, ainsi que sur des événements précis : l'histoire de l'église d'Hoedic, ainsi que les réalisations du curé Auguste Thomas dans l'île (1960-66); le naufrage de l'Artiglio (1930); l'opinion de l'écrivain Henri Thomas (1912-1993), sur l'île d'Houat; la vie quotidienne des collégiens des deux îles au collège du Ponant. Dans ce dernier article on apprend, par exemple, que les enfants sont envoyés sur le continent pour y faire des "classes de villes" car sur leurs îles il n'y a, quasiment, pas de voitures... Serait-ce le paradis ? Oui, d'une certaine façon...
Melvan, 16 €, le bourg, 56170 Hoedic.
11:24 Publié dans Breizh/Bretagne | Lien permanent | Commentaires (0)
25/08/2009
Okitaneg a vez komzet en Italia/On parle occitan en Italie
An okitaneg a vez komzet e Okitania, e kreizteiz Bro C'hall, met ivez en Italia, barzh traoniennoù zo en Alpoù, e lec'h m'eo anavezet ez ofisiel get ar Stad... Tost eo d'ar Frañs e keñver an douaroniezh, met pell e keñver politikerezh ar yezhoù rannvroel !
L'occitan est parlé en Occitanie, dans la partie sud de la France, mais aussi dans certaines vallées des Alpes italiennes où il est reconnu officiellement par l'Etat ! Des vallées proches de la France d'un point de vue géographique, mais très éloignées du point de vue de la politique réservée aux langues régionales.
09:58 Publié dans Yezhoù/langues | Lien permanent | Commentaires (0)
24/08/2009
Poul Fetan (Quistinic - 56) : ul levrig divyezhekUn livret bilingue
Poul Fetan a zo ur pennhêr* a barrez Kistinig, er Morbihan, bet adsavet evel ma oa tro dro 1850 ha kempennet evit bout ur mirdi a zivout buhez an dud war er maezoù d'ar c'houlz-se. Digor eo e-pad an hañv kentoc'h. Bizitet m'boa ar gêriadenn-se un nebeut bleadeù zo ha kavet em'boa berr an traoù e keñver ar brezhoneg, memestra. Anat eo, e veze komzet brezhoneg get razh an dud e Poul Fetan d'ar c'houlz-se, galleg ebet (nemet, moarvat, get un nebeut tud evel ar beleg...). Marteze emañ gwelloc'h an traoù hiriv an deiz, n'ouion ket, met ul levrig divyezhek, brezhoneg-galleg, a zo bet embannet gete evit diskouezh ar pezh a zo er "mirdi bev"-se, istor al lec'h, an natur, al loened, labour an dud, ar pezh a veze hadet ha savet e Poul Fetan. Ul labour a-galite get skeudennoù brav. 40 bajenn. 5 euro an tamm.
Poul Fetan est un village de la commune de Quistinic, dans le Morbihan, rénové tel qu'il était dans les années 1850 et aménagé en musée de la vie rurale à cette époque. Il est ouvert principalement l'été. Je l'avais visité il y a quelques années et j'avais trouvé limitée la place de la langue bretonne alors qu'il est évident que les gens de ce village, et de cette commune, parlaient tous breton à cette époque et que très peu devaient connaître le français (le curé...). Cela a peut-être été amélioré depuis, je ne sais pas, mais un petit livret bilingue français-breton de 40 pages a été édité afin de présenter ce musée vivant, l'histoire du lieu, les animaux, la nature, les travaux, ce qui était semé et produit à Poul-Fetan. Un travail de qualité, avec de belles photos.
- Poul-Fetan, village d'autrefois/Kêriadenn en amzer gozh, Gwenaelle Le Calonnec, embannadurioù/éditions Keltia graphic. Poul Fetan 56310 Kistinig/Quistinic. Pellgomz/Téléphone : 02.97.39.51.74.
Brezhoneg ebet war al lec'hienn internet/Pas de breton sur le site internet : www.poul-fetan.com
Postel : poulfetan@sagemor.fr
* pennhêr/pennkêr/pennc'hêr : "village".
11:03 Publié dans Brezhoneg/Langue bretonne | Lien permanent | Commentaires (4)