18/10/2009
Bro An Alré : Bretoned ha Innued
Tud a vro-Gebek a zo deuet da Vreizh ha da Vro An Alré, e penn kentañ ar miz mañ, da sevel liammoù ekonomikel ha sevenadurel. Ar re-se a oa ag ar Minganie, ur rannvro a zo a-hed ar ster bras Saint Laurent, e reter Bro Gebek, a-dal da zDouar nevez. E-mesk an dek den deuet, tri a oa ag ar meuriad Innu, ur bobl a oa e chom du-se araok ma oa degouezhet an Europeaned evel Jakez Kartier, paotr a Vreizh kaset du-hont get Fanch ar c'hentañ er chwec'hzekved kantved... An tri den, ar chef Jean-Charles Piétacho, ha div vaouez, o deus kontet da izili Kerlenn Sten Kidna (an Alré), d'ar sadorn tri a viz-mañ, penaos, un nebeut bleadeù zo, e veze kaset bugale an Innued daou c'hant kilometre ag o pro, da vout skoliataet e skolioù privez, hep goulenn netra d'o zud, da zeskiñ galleg ha sevenadur ar re wenn. An Innued a oa kantreourion, forset int bet ivez da chom ba' lec'hioù resiz ("réserves"), e kreiz ar c'hantved paseet, ha n'hellont ket mui kantreal. An traoù-se a zo bet enduret, gouzanvet get tud a zo bev c'hoazh. Echu eo bremañ met roudoù a chom ag an darvoudoù spontus-se; ha bec'h a zo etre ar "pobloù kentañ" hag ar C'Hebekiz. An Innued o deus lâret d'an Alreiz pegen talvoudus eo o yezh dezhe, a zo en arvar, un tammig evel ar brezhoneg...
Setu al liamm :
http://www.letelegramme.com/local/morbihan/vannes-auray/a...
21:26 Publié dans Auray (pays d'), Brezhoneg/Langue bretonne, Etrebroadel/International, Yezhoù/langues | Lien permanent | Commentaires (0) | Tags : innu, québec, canada
17/04/2009
Canada : la langue inuktitut toujours exclue du système scolaire
Dek vloaz zo a oa bet savet ur stad emrenn nevez er C'Hanada, an Nunavut, evit ar bobl Inuit ("eskimo" a veze graet doc'hte araok). Ur stad emrenn eo an Nunavut met, ar pezh a zo, ar yezh komzet a-vihan get 75 % ag an dud, an Inuktitut, n'eo ket c'hoazh desket er skolioù : ar saozneg eo, pe ar galleg. Al lezennoù savet dek vloaz zo a oa bet savet a-dreuz e keñver ar yezh-se, hervez ar pezh m'eus komprenet.
Il y a dix ans un nouvel Etat autonome a vu le jour sur le territoire du Canada : le Nunavut, pour le peuple Inuit (que l'on appelait autrefois "Eskimo"). Le Nunavut est autonome mais la langue maternelle de 75 % de la population inuit, l'Inuktitut, n'est toujours pas la langue de l'enseignement, qui est l'anglais ou le français. Les lois adoptées il y a dix ans ne prévoyaient pas à cette langue la place qui lui revient, d'après ce que j'ai compris.
Source/mammenn : Mercator newsletter
"Canada’s Inuit school system still grounded
Canada's autonomous territory of Nunavut, inhabited mainly by autochthonous Inuits, celebrated its 10th anniversary on April 1st. Despite promises made by Canadian politicians, the local language (Inuktitut) is still missing from Nunavut school system, English having a central place instead. As former policy advisor Derek Rasmussen writes, 75 per cent of Nunavut's population speaks Inuktitut as first language, but out of 25 schools in the territory, 24 operate in English and one in French.
Why? “Ottawa refuses to ante up and pay for the Inuit language school system that would make this possible”, says Rasmussen. “Ten years on, Inuit students still do not have the same rights as their Francophone schoolmates”. One clear example: “The Nunavut government spends $3400 per year for language education for each francophone and only $48.50 on Inuktitut education for each Inuk.”
The former advisor considers that “ten years ago, Parliament passed the Nunavut Act in order to welcome Inuit into Canada, but we left their language outside. It is now long overdue for Canadian lawmakers to fix this mistake and give Inuit their voices back”. An important task, taking into account that “Inuktitut has been spoken by Inuit for 5000 years and should rightly be considered as a founding language of our nation.”
00:05 Publié dans Etrebroadel/International, Yezhoù/langues | Lien permanent | Commentaires (0) | Tags : canada, inuit