Ok

En poursuivant votre navigation sur ce site, vous acceptez l'utilisation de cookies. Ces derniers assurent le bon fonctionnement de nos services. En savoir plus.

06/08/2009

Bruce Springsteen : "Demat Karaez" !

Bruce Springsteen a oa bet pedet get Gouel an Erer Kozh e miz Gouere paseet ha eñv en doa desket penaos saludiñ an arvesterion e brezhoneg, ar pezh en deus graet en ur vont war a leurenn : "Demat Karaez", "Ha mont a ra mat an traoù ganoc'h ?". Fiskal, gourc'hemennoù dit, Bruce, ur bochad sonerion a Vreizh ne ouiont ket kement a draoù e brezhoneg (siwazh), ha ne reont ket kement-se a strivoù ! Reportaj Christophe Boucher a zo da welet war lerc'hienn An Télégramme pe war youtube (ha trugarez da Fañch Broudic bout merchet an dra-se war e vlog) :

Bruce Springsteen fut l'invité du festival des Vieilles charrues, au mois de juillet, et il a demander à apprendre à saluer la foule en breton, ce qu'il a fait en arrivant sur scène : "Demat Karaez" ("Bonjour Carhaix"), "Ha mont a ra mat an traoù geneoc'h ?" ("Les choses vont-elles bien avec vous ?). Félicitations, Bruce, beaucoup de chanteurs bretons n'en savent pas autant (hélas), et ne se donnent pas tant de peine. Lien avec le reportage de Christophe Boucher sur le site du Télégramme  ou sur Youtube (et merci Fañch Broudic de l'avoir mentionné sur son blog).

http://www.letelegramme.com/static/video/player.php?sig=i...

http://www.youtube.com/watch?v=ZMrAMqHH1bw

Yvon Etienne aterset a ziar ar brezhoneg

Studierion a-ziavez bro a skol kazetennerezh Lille 'zo deuet d'An Oriant d'ober reportajoù hag atersadennoù a ziar ar Gouelioù etrekeltieg. Ur studierez 'deus aterset Yvon Etienne, sonour, kanour hag animatour war Frans Bleue Breizh Izel, a ziar benn ar brezhoneg :

Des étudiants étrangers de l'école de journalisme de Lille sont venus à Lorient pour suivre le Festival interceltique. Une étudiante a interrogé Yvon Etienne, musicien, chanteur et animateur sur France Bleue Breizh Izel, à propos du breton :

http://esjaufil2.wordpress.com/2009/08/06/%c2%ab-le-bilin...

(Liamm nevez/Nouveau lien)

24/07/2009

Histoire du breton/Istor ar brezhoneg : une source/ur vammenn

Ma peus-c'hwi c'hoant da ouiet muioc'h a draoù a ziar benn istor ar brezhoneg, kit da lenn "Levr gwenn ha du ar brezhoneg" war lec'hienn Kervarker. Ur vammenn binvidik.
Si vous voulez en savoir plus sur l'histoire de la langue bretonne, allez sur le site Kervarker qui propose un "Livre blanc et noir de la langue bretonne" :

http://www.kervarker.org/fr/levr_01_intro.html

23/07/2009

Famille de Gaulle : on y parlait breton !

Komzet veze brezhoneg ba' tiegezh ar Jeneral de Gaulle : james kement all ! Get ar jeneral e unan : distaget en doa un nebeut gerioù e Kemper, e 1969 met, dreist holl, get e eontr Charles de Gaulle hag en doa desket brezhoneg ha stourmet evit hor yezh e fin an naontekvet kantved. Setu ul liamm davet  Agoravox hag an Ina, e lec'h ma c'heller sellet doc'h Charles de Gaulle e Kemper hag, ar lerc'h, ul liamm all evit gouiet muioc'h a draoù war an eontr.

Dans la famille de Gaulle, on parlait breton ! Le neveu général a prononcé quelques mots en 1969 à Quimper (lien vidéo avec le site d'Agoravox),  mais surtout le tonton, Charles de Gaulle lui aussi, intellectuel ayant appris le breton et pétitionné pour (second lien) :

http://www.agoravox.fr/tribune-libre/article/l-appel-aux-...

http://rezore.blogspirit.com/archive/2007/03/23/charle-de...

09/07/2009

Diwan : div skol nevez

Kemenadenn a-berzh Diwan Breizh/Communiqué de Diwan Bretagne :

" Laouen eo ar gevredigezh Diwan o kemenn deoc’h e vo digoret div skol nevez gant Diwan adal miz Gwengolo 2009. Unan e Rianteg (Mor-Bihan) hag unan all e Savenneg (Liger-Atlantel). Gant an div skol-mañ e vo klokaet ar c’hinnig kelenn divyezhek dre soubidigezh e Breizh hag e vo ledanaet rouedad Diwan : 40 skol, 6 skolaj hag ul lise. Skolioù Diwan a zo laik, digoust ha digor d’an holl.

A-drugarez d’an hentenn bedagogel dre soubidigezh, e teu a-benn ar vugale da vezañ divyezhek da vat. Desket e vez brezhoneg ganto dre un doare naturel hag e vez tizhet ganto ul live a varregezhioù heñvel e galleg hag e brezhoneg.
Ar soubidigezh a ra berzh e skolioù Diwan abaoe ouzhpenn tregont vloaz.
Komz meur a yezh a zo ur binvidigezh hag ur chañs ouzhpenn evit ar vugale. Gant an divyezhegezh abred eo aesoc’h deskiñ yezhoù all, ar saozneg da skouer.

M’ho peus c’hoant da gaout muioc’h a ditouroù e c’hellit mont e darempred gant Diwan : 02 98 21 33 69.


Ouverture de deux écoles Diwan à la rentrée

L’association Diwan est heureuse de vous annoncer l’ouverture de deux nouvelles écoles Diwan à Riantec (Morbihan) et à Savenay (Loire-Atlantique), dès la rentrée scolaire de septembre 2009. Ces deux écoles viennent donc compléter l’offre d’enseignement bilingue par immersion dans la région et étoffer le réseau Diwan qui comptera 40 écoles, 6 collèges et un lycée. Les écoles Diwan sont laïques, gratuites et ouvertes à tous.

Elles permettent aux enfants d'être réellement bilingues (breton/français). L’enseignement qui y est dispensé suivant la méthode pédagogique de l’immersion, offre la possibilité aux enfants d’apprendre naturellement le breton et de développer des compétences équivalentes dans les deux langues. Une méthode qui fait ses preuves depuis plus de trente ans dans nos écoles. Parler différentes langues est une richesse, en apprendre plusieurs c'est multiplier ses chances. Le bilinguisme précoce favorise l’apprentissage d’autres langues, notamment de l’anglais.

Pour tout renseignement, vous pouvez contacter Diwan au 02 98 21 33 69."

07/07/2009

Bac : "15 en langue régionale"

Entendu ce midi sur France Inter : le doyen des postulants au Bac (Denis Chardenas, 79 ans, habitant le Gard) a été recalé, il n'a eu que "1" en maths et "15 en langue régionale", en occitan. Une matière à faible coefficient (j'avais en 14 au Bac en option breton, c'était coefficient 1 et une note d'encouragement vu mon niveau de l'époque !). Ce sera pour l'année prochaine. Félicitations à ma nièce Lulu qui l'a décroché au premier tour. Pas de breton pour elle, son lycée ne proposait pas d'option langue régionale. Ils sont d'ailleurs rares les lycées qui proposent le breton en option, ou en langue vivante. En pays d'Auray la seule antenne bilingue existant dans un lycée a cessé de fonctionner cette année...
Hélas. Côté soutien aux langues régionales, l'Education nationale et l'enseignement privé, auraient-ils la moyenne ? Pas sûr.

CLM

03/07/2009

Kaozeadennoù war Rezore

Hiriv an deiz un nebeut tud a skriv o sonjoù war Rezore a ziar-benn ar brezhoneg, peanos gober evit ma chomo bev, labour Ofis ar brezhoneg, hag e kavan-me, an tabut-se, pe ar  gaozeadenn-se, interesus bras. D'ober hon eus, ezhomm hon eus, ni brezhonegerion ha tud a labour evit ar brezhoneg, da eskemm, da lâr pe da skriv hor sonjoù, e brezhoneg, e galleg; hag ur blog evel Rezore a zle servij d'an dra se, get ma chomo doujans etre an dud.

Penaos labourat d'an doare efedusan posupl evit ar brezhoneg ? Traoù a vez rebechet d'an Ofis ar brezhoneg. D'am sonj, labour Ofis ar brezhoneg (Oab) a zo talvoudus met an Oab n'eo ket un Akademiezh. N'eus ket Akademiezh evit ar brehzoneg, ha gwell a-ze. Get an ofis e vez graet ul labour pouezus evit brudiñ ar brezhoneg (kumunioù, embreregezhioù...), ar c'hentelioù, an toponomiezh, ar pannelloù divyezhek, ar benvegoù nevez (informatik), ha c'hoazh.  Met, d'am sonj, an Ofis ne labour ket trawalc'h get ar c'hrevredigezhioù a zo e pep lec'h e Breizh, ar an dachenn, ar pezh a zo domaj. Efedusoc'h vehe e labour, ha labour ar c'hrevredigezhioù ivez.

Met, kalz a  vern penaos, ar pezh a lâr Elis n'eo ket faos ivez : get ar Vretoned eo dazont ar brezhoneg. "Mais ce n'est pas aux linguistes de sauver les langues. C'est une tâche qui incombe aux communautés elles-mêmes" eme ar yezhour Jean-Marie Hombert (La Recherche, avril 2009).

E galleg/En français
Plusieurs personnes participent actuellement à un débat très intéressant sur Rezore. Les bretonnants, et les personnes qui travaillent pour la langue bretonne en général, ont besoin de lieux de  débat, d'échange d'idées, en breton, en français, ou autre. Un blog comme Rezore doit servir à ça, à condition de respecter des règles de respect mutuel dans les échanges.

Comment travailler de la manière la plus efficace pour la langue bretonne aujourd'hui, et pour son avenir ? Des reproches sont adressés à l'Office de la langue bretonne (OLB). A mon avis, son travail est important dans bien des domaines (promotion du breton auprès des communes, des entreprises, travail sur la toponymie, les outils informatiques, panneaux bilingues...). Mais l'office n'est pas un académie, comme il y a l'Académie française, et c'est tant mieux. Je pense, cependant, que l'OLB ne travaille pas suffisamment en lien avec les associations présentes sur le terrain. Elle y gagnerait en efficacité, et les associations aussi.

Quoi qu'il en soit, ce que dit Elis n'est pas faux non plus : l'avenir du breton est entre les mains (ou les langues), des Bretons. "Mais ce n'est pas aux linguistes de sauver les langues. C'est une tâche qui incombe aux communautés elles-mêmes" remarque fort justement le linguiste Jean-Marie Hombert (La Recherche, avril 2009).

02/07/2009

Brezhoneg : un nebeut sifroù

brudenevez274379.jpgSetu un nebeud sifroù lennet barzh levr Fañch Broudic "Parler breton au XXIe siècle" a ziar sondaj nevez "TMO-Régions 2007", ha barzh niverenn diwezhañ Brud Nevez (274) e lec'h m'en deus Fañch Broudic diskouezhet disoc'hoù ar sondaj-se e brezhoneg*. 3.108 den a zo bet aterset get TMO e 2007.

- 206.000 den a "gomz" brezhoneg, e kontiñ bugale ar skolioù divyezhek (12.000). 257.000 a oa e 1999 hervez an Insee. 1.100.000 e 1950 hervez Fañch Broudic.
- 80.000 brezhoneger a zo edan 60 vloaz.
- 103.000 a zo retretidi
- 112.000 a zo e chom e Penn ar Bed; 43.750 e Aodoù an Arvor; 33.000 er Morbihan...
- 54 % ag ar vrezhonegerion ha zo brezhonegerezed.
- 62 % a lâr e ouiont lenn brezhoneg.
- 37 % a oar skrivañ (13% "mat tre" pe "mad awalc'h")..
- 14 % a reskont e komzont gwenedeg, da lâred eo 24.000 den.
- 4% ag ar Vretoned etre 15-19 vloaz a c'hell komz (1% e 1997 hervez ar sondaj TMO graet ar bloaz-se).
- 34.500 a ra get ar brezhoneg bemdez.

*Brud nevez, 10 ru Kemper, 29200 Brest. Pellgomz : 02.98.02.68.17. www.emgleobreiz.com

26/06/2009

Pannelloù divyezhek : tabut er c'huzul meur

Tabut a zo bet er c'huzul meur Morbihan a ziar-benn ar pannelloù divyezhek bet lakaet e Bro C'Hallo. Les panneaux bilingues breton-français ont provoqué quelques remous lors de la dernière réunion du conseil général du Morbihan :

"Pan, dans le panneau!
Guy de Kersabiec, élu gallo de Mauron, en a ras-le-bol des panneaux bilingues franco-bretons:«Pour nous, dit-il, c'est comme si c'était du serbo-croate, l'argent dépensé serait mieux utilisé à la défense soit du breton soit du gallo!». Tollé dans l'hémicycle: à droite, Aimé Kerguéris, Pierrik Névannen, Annick Guillou-Moinard rappellent à l'ordre leur collègue, éminent descendant de la noblesse bretonne. Idem à gauche, de la part du Lorientais Yves Lenormand, chantre de l'interceltique."
Le Télégramme, page Bretagne, 25/06/2009.

23/06/2009

Miracle à Brandérion !

Il y a quelques années, je m'étais un peu moqué d'une déclaration grandiloquente du maire de Brandérion (Morbihan), Hubert de Lageneste. Voici l'histoire. Des panneaux bilingues (français/breton) avait été installés dans cette commune par le département, mais M. le maire s'était élevé contre le nom choisi pour sa commune en breton : "Branderion" (comme en français, donc, mais sans le "é"). Selon le maire, les anciens disaient "Peurderion". Très bien, mais s'il tenait tant au nom breton de sa commune pourquoi M. de Lageneste n'avait-il, jusqu'alors, pas fait installer le moindre panneau bilingue dans sa commune, notamment aux entrées de bourg, comme l'ont fait maintes communes bretonnes ?

C'est le département qui y a donc installé les premiers panneaux bilingues. Celui-ci, qui travaille en coopération avec l'Office de la langue bretonne, a accepté de changer le nom breton et "Peurderion" a fait son apparition sur les panneaux bilingues départementaux. A la grande joie de M. le maire qui déclara, lors de la cérémonie des voeux municipaux de janvier 2008 : "2007 restera l'année de l'identité retrouvée, c'est-à-dire la reconnaissance officielle du nom de Brandérion en breton : Prederion"... "Identité retrouvée", rien que ça !

Pour autant, "Peurderion" ne figurait toujours pas sur les panneaux d'entrée de bourg. Jusqu'à ce mois-ci ! De nouveaux panneaux ont été installés, rouges et blancs, bien propres sur eux, de même taille pour le français et le breton; d'autres panneaux bilingues ont été installés autour d'un nouveau croisement qui vient d'être aménagé à la sortie du bourg, route de Landévant. Un vrai miracle ! Que fait d'autre M. le maire pour que Brandérion retrouve son "identité" ? Mystère. Mais bon, (petites) félicitations (gourc'hemennoù) quand même.

Christian Le Meut

http://rezore.blogspirit.com/archive/2008/01/09/prederion...

Burzhud e Peurderion ?

Un nebeut bleadeù zo em boa graet goap doc'h un dra a oa bet lâret get an aotrou maer Branderion (56), Hubert de Lageneste*. Setu an istor. Pannelloù divyezhek a oa bet staliet barzh ar gumun-se get departamant ar Morbihan, met an aotroù maer a oa savet a enep an añv dibabet evit Brandérion e brezhoneg: "Branderion". Tud kozh Brandérion a lâr "Peurderion" eme ar maer. Ya, met ar pezh a zo, ne oa ket bet, bizkoazh, lakaet pannelloù divyezhek e gumun Brandérion. Un maer n'eus droad da lakaat pannelloù sort-se en e gumun. Netra ba' Brandérion, perak ?

Ar pannelloù divyezhek kentañ oa bet lakaet, neuze, get departamant ar Morbihan. Hennezh, hag a labour get Ofis ar brezhoneg, n'doa asantet chañch an añv ha setu "Peurderion" lakaet war pannelloù hentoù an departamant. Brav, ha kountant ar maer. E miz Geñver 2008, evit hetoù ar gumun, an aotroù de Lageneste en doa diskleriet, fier bras, an dra-se : "2007 restera l'année de l'identité retrouvée, c'est-à-dire la reconnaissance officielle du nom de Brandérion en breton : Prederion"... "Identité retrouvée" : Bizkoazh kement all !

Ya, met pannell divyezhek ebet c'hoazh evit mont ha dont da vourc'h Peurderion... Betek bremañ : tremenet on e Peurderion ar sizhun-mañ ha petra m'eus gwellet ? Pannelloù divyezhek "Brandérion-Peurderion", nevez flamm, brav ha tout, ruz ha gwenn, memes ment evit an div yezh : fiskal, kwa. Ur  burzhud. Ha pannelloù divyezhek all a zo bet lakaet tro dro d'ur c'hroaz-hent nevez, just ar lerc'h bout aet kuit ag ar vourc'h, war hent Landivan-An Alré. Estroc'h evit an dra-se, petra vez graet get aotroù maer Peurderion evit ar brezhoneg ? N'ouion ket, met gourc'hemennoù (bihan) memestra.
Gortoz pell, gortoz gwell !

Christian Le Meut

* Da lenn :
http://rezore.blogspirit.com/archive/2008/01/09/prederion...

21/06/2009

Troiennoù a Vro Gwened

Get ar Gelionenn e vez embannet hiriv an deiz troiennoù a Vro Gwened klewet hag enrollet geti en ur nijal a-dreist d'an dud a zo e chom er vro-se. Speredek eo, ar Gelionenn. Troiennoù farsus ha drol, hag a c'hell servij e buhez pemdeziek Yann brezhonegour, pe an danvez Yann brezhonegour !

La Mouche publie actuellement des expressions du pays vannetais par elle entendue et enregistrés en volant au-dessus des habitants de ce pays. Pas bête, la Mouche. Des expressions drôles, curieuses, et qui peuvent servir dans la vie quotidienne des bretonnants, ou des apprentis bretonnants.

http://kelionenn.blogs.letelegramme.com/archive/2009/06/2...